vrijdag 3 juni 2016

Mijn zusje / Inez van Loon


Knap boek over een vergeten groep die ook werden weggevoerd naar de werkkampen in WOII: zigeuners. Dat deze groep ook nog bestaat uit Kalderash, Lovara en Sinti is zeer verrijkend, ook omdat er achterin het boek een verduidelijking staat van woorden waar in het boek een cijfer achter staat. Door deze lijst te lezen kon ik het einde van het boek ook uitstellen.
Het boek zit ook pal in de doelgroep waarvoor het bedoeld is, zijnde 12+, zonder dat de auteur daarom op de knieën gaat. Leest vlot, en gaat op je huid zitten.

“Mijn zusje” vertelt het verhaal van Perla en haar familie, en het begint vlak voor de tweede wereldoorlog uitbreekt. Het leven van Perla en haar familie bestaat uit rondtrekken in woonwagens (en er wordt goed uitgelegd waarom ze dit doen). Ze leven samen met hun hele familie, en klassiek gezien voor hen, wordt binnen de familie met elkaar getrouwd. In dit boek wordt hier niet raar over gedaan, of erover geoordeeld, en dat maakt het boek ook al zo knap. Dat deze “vergeten groep” het in de oorlog even zwaar te verduren had dan Joden is vaak vergeten, en het is goed dat het nog verteld wordt. Maar: ook zij krijgen hulp, hulp zal er altijd zijn: Voor de oorlog hun leven verwoest, mogen ze op een erf van een boerenfamilie staan. Af en toe krijgt de familie van Perla ook iets eetbaars toegestopt.
Tussendoor worden kinderen geboren, maar daar mag niet over gepraat worden, en dus wordt een vrouwenbuik “altijd maar dikker, tot het tijd is”. Dat Sinti, Roma, Kalderash, en Lovara niet schrijven over wat hen overkomt, zorgt ervoor dat veelal meisjes die wel naar school willen om te lezen en te schrijven, het zwaar te verduren kregen op school. In dit boek krijgt de lezer hierover wel wat voor de kiezen, en daarom is het toch ook een hard boek.

De titel? Die slaat op “Kriepela”, wat in Sinti “Klein zusje” betekent. Mensen krijgen drie namen.
Voor we met haar kennismaken, lezen we een verhaal dat opgedeeld is in tijden en plekken: “Maastricht, 1957”: hier vertelt ene Marla wie ze is, en wat ze doet. Het is in eerste instantie niet duidelijk wat ze in het verhaal van Perla en haar familie doet. Dat komt pas aan het eind, en dat beukt erin. Ook voor de lezer. Verder komt “Duitsland, voor de oorlog” aan bod.

Mijn zusje / Inez van Loon.- Hasselt : Clavis, 2015.- 310p.- ISBN 978 90 448 2400 1