"De Schemerpoort" is een verhaal dat in 1612 speelt, gesitueerd op Goede Vrijdag.
Een groep vrouwen die van hekserij wordt beschuldigd, wachten op hun proces. Onder hen bevindt zich de rijke Alice Nutter, die er alles aan wil doen om te bewijzen dat de vrouwen onschuldig waren. Maar ook zij wordt uiteindelijk terechtgesteld.
Je kunt een standbeeld van haar vinden in Lancashire, Engeland. De kerker waarin de vrouwen gevangen werden, kan nog steeds worden bezocht. Pendle Hill, waar "De Schemerpoort" begint, en “een duistere plek” wordt genoemd, is nog steeds even raadselachtig, maar Malkin Tower is allang verdwenen, aldus Jeanette Winterson in haar inleiding bij het boek. De Alice Nutter van Winterson is echter niet biografisch. "De Schemerpoort" mag dan al gebaseerd zijn op een bestaand personage, het is een fictief verhaal.
De inleiding bij het boek is geen overbodige luxe, en ze helpt bij het ontwarren van de knopen over wie wie is in Winterson’s boek. De veelheid aan personages maken het niet altijd gemakkelijk om dit spannende, knappe verhaal te volgen. Alice Nutter heeft bijvoorbeeld een relatie met ene Elizabeth, maar ook die Elizabeth ’s grootmoeder, die Old Demdike wordt genoemd, heet Elizabeth. Om maar te zeggen dat relaties tussen de verder knap geschetste personages, mij niet helemaal duidelijk zijn. Elizabeth Device, met wie Alice een relatie had, heeft zich na de relatie met Alice Nutter helemaal teruggetrokken met een paar anderen, en ze heeft zich aan de duivel gegeven. Dat dat slecht afloopt, staat buiten kijf.
Winterson schrijft zeer zintuiglijk, en dat is vaak niet voor gevoelige zielen. Haar vrouwen, die beschuldigd werden van hekserij, en niets meer te verliezen lijken te hebben, doen elkaar de gruwelijkste dingen aan. Ze doen aan voodoo. Wanneer magistraat Roger Nowell ziek wordt, en hevige pijnen lijdt, worden deze vrouwen ervan verdacht hem ziek gemaakt te hebben. Bovendien zijn ze allen arm. Opgesloten in de kerker, wachtend op hun proces, leven ze van dode ratten. Jennet, de dochter van Elizabeth Device, wordt uitgeleend magistraten in ruil voor vrijspraak. Jennet wordt vaker verkracht dan dat ze eten krijgt.
Afgezien van de veelheid aan personages, hun familienamen lijken dan ook nog eens op elkaar, leest "De Schemerpoort" vlot weg. Om te schetsen waar haar boek heen gaat, illustreert Winterson wat er met heksen gebeurde, zoals de “waterproef”: wanneer je blijft drijven ben je een heks – uiteraard verdronk op die manier menige vrouw. Dit gebeurt bij het begin van het boek met enkele vrouwen die verder geen rol in het verhaal hebben. Ze worden ook wel beschuldigd van hekserij, maar zij zijn louter ter illustratie hoe men in 1612 met hekserij omging.
Wat de titel betreft: wanneer de zon ondergaat, en jij hebt "De Schemerpoort" gelezen, is een zonsondergang nooit meer dezelfde. Je zult zeggen: dit is De Schemerpoort.