zaterdag 25 juli 2015

Een te gekunstelde aanklacht tegen het beleid

Een witte cover, met in wat waarschijnlijk bloed moet doen veronderstellen, de titel “Hermelijn”. Weer dat labeltje Young Adult. Maar daar zou ik niet meer over zeuren, heb ik mezelf beloofd.

Een hermelijn, het is een diertje dat aan een fret doet denken. In het nieuwe boek van Linda Van Mieghem is het een jongen van nauwelijks zestien, met spierwit haar. Hij duikt overal op, waar ook Savannah is. Ze moet een jaar of veertien zijn, en een dojo, een dolende jongere. De fictieve wereld waarin dit verhaal zich afspeelt is lang niet zo fictief, en met een beetje moeite kan iemand er een stad eender waar in Europa in herkennen.

Met een begin in Zorasse, waar we Savannah terugvinden, om dansend zonder muziek wat geld bij elkaar te krijgen. Ze woont samen met andere dojo’s in een gekraakte boerderij. Maar de regering heeft het niet begrepen op deze jongeren, en ze doet er alles aan om ze te verwijderen. Ook ze vermoorden behoort, vaak zonder pardon, tot de mogelijkheden. Of ze worden verklikt en teruggestuurd naar hun land van herkomst.
“Hermelijn” is een aanklacht. Dat staat al van voor het verhaal begint vooraan in het boek: “Dit boek is geschreven uit woede, uit schaamte, uit ongeloof” Van Mieghem slaagt er voor mij niet in om in haar stijl te beklijven, maar wat ze vertelt, dat beklijft wel.
Ze schetst een wereld waarin mensen steeds moeten vluchten, en er wordt gevochten om te overleven. Vaak figuurlijk, maar ook letterlijk. Ze houdt echter de touwtjes te strak in handen, waardoor Savannah niet tot leven kan komen. Het verhaal wordt door de ogen van de auteur verteld, en dat maakt de aanklacht zeer duidelijk.

Dat dit boek in feite een relaas is van Frederic de Bièvre, een personage dat in het tweede deel van dit boek zijn intrede doet, samen met Elise, maakt weinig goed.
Bovendien heeft het boek wat mij betreft een te strak plan gevolgd: in het eerste deel moet worden geschetst wie Savannah is, want zo gaat dat met personages in een boek zetten. In het tweede deel mag je personages bijvoegen, want Savannah moet ontwikkeld worden, en dat kan alleen als je er andere personages bij betrekt. Voor en tegenstanders van dojo’s. Helpers en zij die tegen hen zijn. Zij die tegen dojo’s zijn zitten ook al in het eerste deel van dit boek.

Het derde deel speelt zich tien jaar later af, om te laten zien dat er in de wereld niets veranderd lijkt te zijn. Maar ik blijf enigszins op mijn honger zitten. Het thema is zonder meer erg sterk, en het boek verdient om die reden zeker lezers, maar qua uitwerking kon het veel beter. Nu blijven de personages louter van papier.

Het is al meermaals opgedoken ook: de titel lijkt eerder lukraak gekozen, omdat Savannah’s beschermengel wel hier en daar opduikt, maar niks zegt, en als een schim door haar leven waart, zo lijkt het.

Hermelijn / Linda Van Mieghem.- Hasselt : Clavis, 2014.- 276p.- ISBN 978 90 448 2170 3